آنافیلاکسی یا شوک آلرژیک عبارت است از یک پاسخ آلرژیک شدید به داروها و اغلب مواد آلرژی زای دیگر که حیات شخص را به خطر می‌اندازد. آن گروه از عکس العمل های آلرژیکی که حدوداً سریع اتفاق می افتد به طور معمول شدیدترین هستند.
پیشینه
کلمه “آنافیلاکس” را چارلز ریچت (Charles Richet) در سال ۱۹۰۲ ابداع کرد، لذا این کلمه به “آنافیلاکسی” به علت تلفظ بهتر آن، عوض شد. بعدها چارلز ریچت در سال ۱۹۱۳ جایزه نوبل پزشکی و فیزیولوژی را به علت تحقیقاتش درباره ی آنافیلاکسی دریافت کرد. ولی خود واکنش از زمانهای خیلی قدیم رپرتاژ شده است. این کلمه از زبان یونانی، و لغت های یونانی ana “دربرابر”، و phylaxis “محافظت”، گرفته شده است.
دلیل بیماری آنافیلاکسی
میل کردن یا تزریق ماده ای که به آن حساس هستید. پاسخ آلرژیکی که جهت خنثی کردن یا رها شدن از زیان این ماده از سمت بدن داده می‌شود خود باعث پیدایش یک نوع عکس العمل بسیار بیش از اندازه عادی شده که برخی مواقع زندگی را هم در معرض خطر قرار می دهد.
آن عواملی که اغلب موجب پیدایش این نوع عکس العمل می‌شوند عبارتند از:
- ورزش
- واکسن ها
- گرده گیاهان
- غذاها، به ویژه تخم‌مرغ، باقلا، لوبیا، غذاهای دریایی، و میوه جات
- قسام داروها، به ویژه پنی سیلین. تزریق دارو خطر بیشتری دارد تا قرص و کپسول یا قطره
- گزش یا نیش حشرات مانند اقسام زنبور، مورچه های گزنده، و بعضی عنکبوت ها
- موادی که در برخی از اقسام عکس‌برداری تزریق می‌شوند
عواملی که به این بیماری شدت می بخشند
- سابقه آلرژی ناچیز به عواملی که در بالا گفته شد.
- سابقه اگزما، تب یونجه، یا آسم
نشانه های رایج آنافیلاکسی
ممکن است نشانه های زیر در طی چند ثانیه یا چند دقیقه بعد از رودررو با ماده‌ای که به آن آلرژی شدیدی دارید اتفاق افتد:
- سوزن سوزن شدن یا کرختی کناره های دهان
- عطسه
- سرفه یا خس خس سینه
- ورم صورت و دست ها
- حس اضطراب
- نبض ضعیف و تند
- دل پیچه در نواحی معده
- خارش کل بدن و بیشتر کهیر همراه است
- آبریزش چشم
- حس گرفتگی در سینه
- ورم یا خارش دهان و گلو
- تپش قلب
- غش
- کم شدن هوشیاری
پیامدهای مورد انتظار
با درمان سریع و زود هنگام، کاملاً بهبود می یابید.
عارضه های احتمالی این بیماری
در صورت عدم درمان فوری و به موقع، ممکن است آنافیلاکسی باعث شوک، ایست قلبی، و مرگ شود.
برای اطلاعات بیشتر به بخش دوم مراجعه کنید.